Planhigion cigysol

Mae Cwm Idwal yn ardal lle mae’r glawiad blynyddol yn gymharol uchel.

Pan fydd dŵr yn llifo’n gyson drwy’r pridd mae’n golchi’r mwynau, e.e. Nitrogen o’r pridd corsiog. Mae priddoedd corsiog hefyd yn fwy asidig, ac mae hyn yn cyfyngu ar nifer y rhywogaethau all fyw yma.

Mae dau blanhigyn arbennig yng Nghwm Idwal sydd wedi addasu ar gyfer goroesi mewn amodau o’r fath, sef tafod y gors (Pinguicula vulgaris), a’r gwlithlys (Drosera rotundifolia).

Mae’r planhigion hyn yn wahanol i blanhigion eraill yng Nghwm Idwal gan eu bod yn dal a threulio pryfetach. Mae’r planhigion wedi addasu i wneud hyn er mwyn cael y mwynau angenrheidiol i dyfu, blodeuo a hadu.

Er mwyn mesur natur a chyflymdra’r olyniaeth, mae Cyfoeth Naturiol Cymru yn monitro cyfansoddiad y llystyfiant pob pum mlynedd.

Mae sefydliadau eraill hefyd yn gwneud ymchwiliadau achlysurol, gyda chyrff megis y BTO, a’r RSPB yn trefnu arolygon, ac mae prifysgolion yn defnyddio’r warchodfa ar gyfer addysgu myfyrwyr mewn technegau ecolegol, daearyddol a rheolaeth cefn gwlad.